ΝΣΚ 191/1987
 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 191/1987 (09-03-1987)
Επί του αριθμού πρωτοκόλλου 78888/14653/1986 ερωτήματος σας σχετικά με τα ζητήματα που ανακύπτουν κατά την εφαρμογή της παραγράφου 1 του άρθρου 6 του από 24-05-1985 προεδρικού διατάγματος, παρατηρούμε τα ακόλουθα:
Ι. Με εφαρμογή της παραγράφου 5 του άρθρου 42 του νόμου 1337/1983 όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 8 παράγραφος 17 του νόμου 1512/1985 που ορίζει ότι:
{με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος, ορίζονται οι προϋποθέσεις και οι διαδικασίες με τις οποίες μπορεί να εγκρίνεται η πολεοδόμηση και επέκταση οικισμών με πληθυσμό μέχρι 2000 κατοίκους να καθορίζονται οι ειδικότεροι όροι και περιορισμοί δόμησης και τα ποσοστά εισφοράς σε γη και σε χρήμα, τα οποία μπορεί και να αποκλίνουν από τα ποσοστά που προβλέπονται στα άρθρα 8 και 9 του νόμου αυτού}
εκδόθηκε το από 24-05-1985 προεδρικό διάταγμα (ΦΕΚ 181/Δ/1985) περί τρόπου καθορισμού ορίων οικισμών της χώρας μέχρι 2.000 κατοίκους, κατηγορίες αυτών και καθορισμός όρων και περιορισμών δόμησής τους.
Ειδικότερα κατά το άρθρο 6 παράγραφος 1 του προεδρικού διατάγματος αυτού:
{κάθε γήπεδο για να είναι οικοδομήσιμο πρέπει να έχει πρόσωπο σε διαμορφωμένο κοινόχρηστο χώρο ή σε δίοδο προσπέλασης. Εάν δεν έχει πρόσωπο σε κοινόχρηστο χώρο για να είναι οικοδομήσιμο πρέπει να παραχωρηθεί στον οικείο Δήμο ή Κοινότητα με πράξη δωρεάς, έκταση στη συγκεκριμένη θέση για την δημιουργία κοινόχρηστου χώρου που να συνδέεται με το υφιστάμενο σε κοινή χρήση δίκτυο κυκλοφορίας του οικισμού συνολικού πλάτους τουλάχιστον 4 m και μέχρι 6 m κατά μήκος των ορίων των γηπέδων. Η πιο πάνω παραχωρούμενη έκταση από της μεταγραφής της πράξης δωρεάς θεωρείται κοινόχρηστη.}
Κατά δε την παράγραφο 1)γ του άρθρου 5 αυτού:
{Για την αρτιότητα των γηπέδων προσμετράται και η τυχόν έκταση που παραχωρείται από τον ιδιοκτήτη για την δημιουργία κοινόχρηστου χώρου.}
Εξάλλου κατά το άρθρο 20 του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος:
{δεν επιτρέπεται η μεταβίβαση κυριότητας μέρους ή του όλου γηπέδου στο οποίο ο ιδιοκτήτης σχημάτισε ή ανεγνώρισε σχηματισθέντες χωρίς τη θέλησή του κοινόχρηστους χώρους (ιδιωτικούς δρόμους κ.λ.π.) ή δεν σχημάτισε αλλά επιδιώκει το σχηματισμό ή την αναγνώρισή τους με τέτοια μεταβίβαση.}
Απ' το συνδυασμό των διατάξεων αυτών συνάγεται κατά τη γνώμη μας ότι το άρθρο 6 παράγραφος 1 είναι μέσα στα πλαίσια της νομοθετικής εξουσιοδότησης, που παρασχέθηκε με την παράγραφο 5 του άρθρου 42 του νόμου 1337/1983 όπως τροποποιήθηκε, στον κανονιστικό νομοθέτη για την πολεοδόμηση οικισμών με πληθυσμό μέχρι 2.000 κατοίκους να καθορίσει εκτός των άλλων και τους όρους και περιορισμούς δόμησής τους.
Αλλά η επίμαχη αυτή διάταξη για την εφαρμογή της θεσπίζει περιορισμούς δηλαδή θα πρέπει κατ' αρχήν το γήπεδο να μη έχει πρόσωπο σε κοινόχρηστο χώρο. Κατά την έννοια της διατάξεως αυτής θα πρέπει να δεχθούμε ότι κατάτμηση ενιαίου γηπέδου με μεταβίβαση σε τρίτον τμήματος αυτού μπορεί να γίνει και μετά την διάταξη αυτή. Σε περίπτωση δε που το μεταβιβασθέν αυτό τμήμα στερείται προσώπου σε κοινόχρηστο χώρο, τότε μπορεί να εφαρμοσθεί στη περίπτωση αυτή η διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 6 του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος ο ιδιοκτήτης όμως γηπέδου που έχει πρόσωπο το γήπεδό του σε κοινόχρηστο χώρο δεν μπορεί τεμαχίζοντας απλώς αυτό χωρίς μεταβίβαση σε τρίτο να επιδιώξει την εφαρμογή της διατάξεως αυτής ως προς τα τεμάχια του γηπέδου του, που δεν έχουν πρόσωπο σε κοινόχρηστο χώρο, αφού το γήπεδό του εξακολουθεί να είναι ενιαίο. Περαιτέρω θα πρέπει η έκταση που θα παραχωρηθεί με πράξη δωρεάς στον οικείο Δήμο ή Κοινότητα να συνδέεται με το υφιστάμενο σε κοινή χρήση δίκτυο κυκλοφορίας του οικισμού, να έχει συνολικό πλάτος τουλάχιστον 4 m και μέχρι 6 m και να είναι κατά μήκος των ορίων του γηπέδου.
Εφόσον λοιπόν η παράγραφος 1 του άρθρου 6 του από 24-05-1985 προεδρικού διατάγματος αυτού, δεν είναι εκτός νομοθετικής εξουσιοδοτήσεως αφού άλλωστε για την εφαρμογή της στα πλαίσια των όρων και προϋποθέσεων για την πολεοδόμηση των οικισμών αυτών κάνει ειδική ρύθμιση που δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι αυτό αποτελεί ιδιωτικό ρυμοτομικό σχέδιο και συνεπώς φρονούμε ότι δεν έρχεται σε αντίθεση με το άρθρο 20 του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος.
Περαιτέρω δε δεν προκύπτει να υπάρχει αντίθεση της διατάξεως αυτής με τη παράγραφο 1)γ του άρθρου 5 του ίδιου προεδρικού διατάγματος γιατί ναι μεν η πιο πάνω παραχωρούμενη έκταση από της μεταγραφής της πράξης δωρεάς θεωρείται κοινόχρηστη, ήθελε όμως ο κανονιστικός νομοθέτης, να προσμετράται για την αρτιότητα των γηπέδων.
ΙΙ. Κατά το δεδομένο ιστορικό ο κ. Α.Λ., ιδιοκτήτης της μεγάλης εκτάσεως που μετά τον καθορισμό των ορίων του οικισμού βρέθηκε μέσα στα όριά του και με πρόσωπο επί κοινοτικής οδού έχοντας υπόψη τις πιο πάνω διατάξεις του άρθρου 6 του από 24-05-1985 προεδρικού διατάγματος παραχώρησε με την υπ' αριθμόν 20558/14-02-1986 πράξη δωρεάς μέρος της ιδιοκτησίας του στην Κοινότητα για την δημιουργία κοινοτικού δρόμου και στη συνέχεια να χωρίσει την ιδιοκτησία του στα υπ' αριθμούς 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 οικόπεδα. Προϋπόθεση όμως για την εφαρμογή της παραγράφου 1 του άρθρου 6 είναι το γήπεδο να μην έχει πρόσωπο σε κοινόχρηστο χώρο. Συνεπώς η προκειμένη περίπτωση, φρονούμε δεν εμπίπτει στη διάταξη αυτή και έτσι η παραχώρηση με πράξη δωρεάς μέρος της ιδιοκτησίας αυτής στην Κοινότητα για δημιουργία κοινοτικού δρόμου και ο τυχόν στη συνέχεια τεμαχισμός της ιδιοκτησίας αυτής δεν είναι νόμιμος. Θα μπορούσε βέβαια να εφαρμοσθεί η διάταξη αυτή στην προκειμένη περίπτωση εφόσον βέβαια τμήματα του γηπέδου του που στερούνται προσώπου σε κοινόχρηστο χώρο ο ιδιοκτήτης αυτός τα είχε μεταβιβάσει σε τρίτους, οπότε ως προς τα τελευταία έχει εφαρμογή η διάταξη αυτή για να μπορούν έτσι να συνδεθούν με το υφιστάμενο σε κοινή χρήση δίκτυο κυκλοφορίας.
Επομένως με βάση τις παραπάνω σκέψεις η γνώμη μας επί των τεθέντων ερωτημάτων είναι ότι:
α) Δεν μπορεί να υπαχθεί στις διατάξεις του εδαφίου β' της παραγράφου 1 του άρθρου 6 του από 24-05-1985 προεδρικού διατάγματος γήπεδο που έχει ήδη πρόσωπο σε κοινόχρηστο χώρο. Μεταβίβαση όμως τμημάτων σε τρίτους έκτασης που έχει πρόσωπο σε κοινόχρηστο χώρο μπορεί να γίνει, οπότε στην περίπτωση αυτή εφόσον τα μεταβιβασθέντα τμήματα στερούνται προσώπου σε κοινόχρηστο χώρο για να οικοδομηθούν σύμφωνα με το προεδρικό διάταγμα αυτό έχει εφαρμογή η διάταξη αυτή του εδαφίου β της παραγράφου 1 του άρθρου 6.
β) Η δημιουργία κοινοχρήστων χώρων με δωρεά προς την Κοινότητα ή Δήμο κατ' εφαρμογή της επίμαχης διατάξεως δεν έρχεται σε αντίθεση με το άρθρο 20 του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος γ) Τέλος δε, δεν υπάρχει αντίθεση της παραγράφου 1 του άρθρου 6 με την παράγραφο 1)γ του άρθρου 5 του ίδιου προεδρικού διατάγματος, δοθέντος ότι με την τελευταία διάταξη ο κανονιστικός νομοθέτης ήθελε να υπολογίζεται στην αρτιότητα των γηπέδων και η έκταση που παραχωρείται από τον ιδιοκτήτη για την δημιουργία κοινόχρηστου χώρου.
Ο Πάρεδρος Διοίκησης