ΝΣΚ 249/1988
 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 249/1988 (01-04-1988)
Αριθμός ερωτήματος: Υπ' αριθμόν 52976/10373/1987 και 2474/611/1988 έγγραφα της Διεύθυνσης Γ4 του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων.
Περίληψη Ερωτήματος: Ερωτάται αν η διοίκηση οφείλει να χορηγήσει την αιτούμενη από την Θ. Δασκολιά οικοδομική άδεια για την προσθήκη ορόφου σε οικία που κείται σε κοινό οικόπεδο, με χρήση κλιμακοστασίου, που έχει ανεγερθεί από το συγκύριο του ακινήτου Γ. Δασκολιά ο οποίος προβάλλει αντιρρήσεις στη χορήγηση της άδειας αυτής.
Στο ανωτέρω ερώτημα η Συνέλευση των Νομικών Συμβούλων της Διοικήσεως γνωμοδότησε τα εξής:
Ι. Σύμφωνα με πάγια νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας από τα άρθρα 52 και 53 του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος περί σχεδίων πόλεων κ.λ.π. σε συνδυασμό με άλλες διατάξεις του νομοθετήματος αυτού, με τις οποίες ρυθμίζεται η εποπτεία του Κράτους στις οικοδομές, συνάγεται ότι αν εγερθούν σοβαρές αμφισβητήσεις ως προς την κυριότητα του αιτούντος οικοδομική άδεια επί του οικοπέδου, η αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία, προκειμένου να χορηγήσει την άδεια αυτή, οφείλει να ερευνήσει και κρίνει παρεμπιπτόντως το σχετικό ζήτημα, η τελική επίλυση του οποίου υπάγεται στα πολιτικά δικαστήρια (1695/1979, 2435/1980, 322/1981, 287/1983, 3327/1983, 258/1987, 149/1987 κ.α.). Με βάση την ανωτέρω νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, πρέπει να γίνει δεκτό ότι προκειμένου περί κοινού οικοπέδου η Διοίκηση, εφόσον προβάλλονται αντιρρήσεις από συγκύριο κατά την χορήγηση οικοδομικής άδειας, πρέπει να ερευνήσει παρεμπιπτόντως το δικαίωμα του αιτούντος την άδεια να ανοικοδομήσει επί του οικοπέδου αυτού.
Εξάλλου από τα άρθρα 788 και 789 του Αστικού Κώδικα προκύπτει ότι η διοίκηση του κοινού ανήκει καταρχήν σε όλους μαζί τους κοινωνούς, με απόφαση όμως της πλειοψηφίας των κοινωνών μπορεί να καθορισθεί για το αντικείμενο ο προσήκων τρόπος τακτικής διοίκησης και εκμετάλλευσής του. Ειδικότερα κατά το άρθρο 792 του Αστικού Κώδικα η ουσιώδης μεταβολή του κοινού αντικειμένου ή δυσαναλόγως δαπανηρή προσθήκη σ' αυτό δεν μπορεί να αποφασισθεί από την πλειοψηφία, ούτε να απαιτηθεί με αγωγή. Στη περίπτωση δηλαδή αυτή απαιτείται συναπόφαση όλων των κοινωνών η οποία δεν υποβάλλεται σε ορισμένο τύπο. (Καυκά Ενοχικό Δίκαιο υπό τα άρθρα 788 και 789 και υπό το άρθρο 792, Φίλια στην Ερμηνεία ΑΚ υπ' άρθρο 788 παράγραφος 28).
ΙΙ. Στη προκείμενη περίπτωση από το υποβληθέν ερώτημα σε συνδυασμό προς τα στοιχεία του φακέλλου προκύπτουν τα ακόλουθα. Το ακίνητο, για το οποίο πρόκειται, βρίσκεται στο Παράλιο Άστρος Κυνουρίας και ανήκει αφενός στη Θ. Δασκολιά και τα ανήλικα τέκνα της Καλομοίρας και Κωνσταντίνου Δασκολιά ως κληρονόμους του αποβιώσαντος Ιωάννη Δασκολιά, κατά τα 2/16 στη πρώτη και κατά 3/16 στο καθένα από τα τέκνα και αφετέρου στον Γεώργιο Δασκολιά, αδελφό του Ιωάννη Δασκολιά κατά τα 8/16. Κατά το έτος 1967 ο ήδη αποβιώσας Ιωάννης Δασκολιάς, ανήγειρε στο οικόπεδο ισόγειο οικία, κατά δε το 1981 ο Γεώργιος Δασκολιάς, ανήγειρε εφαπτομένη προς τη πρώτη διώροφη οικία. Στο μέσο των δύο οικιών κατασκευάστηκε από τον Γεώργιο Δασκολιά, είσοδος και στη συνέχεια κλιμακοστάσιο. Κατόπιν αιτήσεως της Θ. Δασκολιάς, και των τέκνων της περί λήψεως ασφαλιστικών (προσωρινών) μέτρων για την προστασία της νομής τους στην είσοδο και το κλιμακοστάσιο αυτό, από την οποία είχαν αποβληθεί από τον καθ' ου η αίτηση Γεώργιο Δασκολιά, εκδόθηκε κατ' έφεση η υπ' αριθμόν 147/1985 απόφαση του Πολιτικού Πρωτοδικείου Ναυπλίου, η οποία δέχτηκε την αίτηση αυτή και αναγνώρισε τους αιτούντες ως συννομείς μετά του καθ' ου της εισόδου και του κλιμακοστασίου αυτού, διέταξε δε τον καθ' ου να αποξηλώσει τους πλίνθους με τους οποίους είχε αποφράξει τρία ανοίγματα φωτισμού και αερισμού, που βρίσκονται στη δυτική πλευρά της οικίας των αιτούντων την συνεχόμενη με το κλιμακοστάσιο. Ειδικότερα η απόφαση αυτή μεταξύ άλλων αναφέρει στο σκεπτικό της:
{Εις το μέσον των οικιών τούτων, κατόπιν κοινής συμφωνίας της αιτούσης μετά του καθ' ου, ανεγέρθη κοινή είσοδος εμβαδού 8,15 m2 και ύπερθεν ταύτης κλιμακοστάσιον, όπερ οδηγεί εις τα δώματα τούτων (οικιών), ωσαύτως, είχαν αφεθεί τρία ανοίγματα φωτισμού και αερισμού επί της δυτικής πλευράς της οικοδομής της αιτούσης της εν επαφή τελούσης προς την ρηθείσα είσοδο, έτι δε εις το νότιον τμήμα της εισόδου ταύτης, υφίστατο θύρα προσπελάσεως προς αυτήν. Έκτοτε οι αιτούντες ασκούσαν επί της κοινής ταύτης εισόδου όλες τις τη συννομή και συγκατοχή των προσιδιάζουσας πράξεις και δη εισερχόμενοι δια της εν αυτή κλίμακας μετέβαιναν εις το δώμα της ως άνω οικίας των.}
Μετά την απόφαση αυτή η Θ. Δασκολιά, με τα τέκνα της υπέβαλε στο Πολεοδομικό Γραφείο Άστρους αίτηση μετά των νομίμων δικαιολογητικών για την χορήγηση οικοδομικής άδειας για την ανέγερση προσθήκης πάνω στην ισόγειο οικία της με χρήση της επίμαχης εισόδου και του συνεχόμενου κλιμακοστασίου, στην έκδοση δε της άδειας αυτής αντιδρά ο Γεώργιος Δασκολιάς, προβάλλων ότι οι αιτούντες την έκδοση της αδείας δεν έχουν δικαίωμα χρήσης της εισόδου και του κλιμακοστασίου αυτού. Ακολουθεί η έγερση ενώπιον του Πολιτικού Πρωτοδικείου Ναυπλίου της από 30-10-1987 αγωγής διανομής του Γεωργίου Δασκολιά, κατά των λοιπών συγκυρίων, με την οποία ζητείται να διαταχθεί η αυτούσια διανομή του ακινήτου, έτσι ώστε οι εναγόμενοι να λάβουν χωρική αδιαίρετη μεταξύ των ιδιοκτησία την οικία των και τα βοηθητικά κτίσματα μετά του εφ ου εκτείνονται τμήματος του οικοπέδου ..., ο δε ενάγων να λάβει την οικία του μετά του καταλαμβανόμενου απ' αυτήν τμήματος του οικοπέδου, κατά τα λεπτομερώς στην αγωγή αυτή αναφερόμενα. Η ως άνω αγωγή απορρίφτηκε τελικά με την υπ' αριθμόν 196/1987 απόφαση του Πολιτικού Πρωτοδικείου Ναυπλίου, που έκρινε ως μη νόμιμο το αίτημα αυτής, για τη δημιουργία κάθετης οροφοκτησίας, ήδη δε, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλλου, η υπόθεση εκκρεμεί κατ' έφεση στο Εφετείο Ναυπλίου.
ΙΙΙ. Ενόψει των εκτεθέντων και των λοιπών στοιχείων του φακέλλου η Συνέλευση των Νομικών Συμβούλων Διοικήσεως κρίνει ομόφωνα ότι εφόσον προβάλλονται αντιρρήσεις από τον Γεώργιο Δασκολιά, ως προς την χορήγηση της αιτούμενης οικοδομικής άδειας, η Διοίκηση οφείλει να κρίνει παρεμπιπτόντως το δικαίωμα των αιτούντων την άδεια επί του ακινήτου τούτου, η τελική κρίση του οποίου υπάγεται στην αρμοδιότητα των πολιτικών δικαστηρίων. Εν προκειμένω από τα στοιχεία του φακέλλου και ιδία από την ανωτέρω υπ' αριθμόν 147/1986 απόφαση του Πολιτικού Πρωτοδικείου Ναυπλίου, που, εκδοθείσα κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων, συνεκτιμάται με τα λοιπά στοιχεία, προκύπτει ότι οι αδελφοί Γεώργιος και Ιωάννης Δασκολιάς, είχαν προφορικά συμφωνήσει τη διανομή του όλου ακινήτου κατά νομή και χρήση, με βάση δε τη συμφωνία αυτή περιήλθε η οικία, της οποίας ζητείται η καθ' ύψος επέκταση, στον Ιωάννη Δασκολιά, ότι το έτος 1981 κατά την ανέγερση της οικίας του Γεωργίου Δασκολιά, σε επαφή με την προϋφιστάμενη οικία, συμφωνήθηκε άτυπα μεταξύ αυτού και της Θ. Δασκολιάς, εκπροσωπούσης και τα άνω τέκνα της, η κατασκευή από τον Γεώργιο Δασκολιά, της επίμαχης εισόδου και του κλιμακοστασίου, για την εξυπηρέτηση της οικοδομής του Γεωργίου Δασκολιά, όσο και της οικοδομής της Θ. Δασκολιάς, με την τυχόν καθ' ύψος επέκτασή της. Έτσι όλοι οι συγκύριοι δεσμεύτηκαν συμβατικά για την παραπάνω χρήση των τμημάτων αυτών των οποίων έκανε έκτοτε χρήση η Θ. Δασκολιά, με τα τέκνα της για τη μετάβασή τους στο δώμα της οικίας τους (άρθρο 792 του Αστικού Κώδικα). Τούτο επιμαρτυρείται από το γεγονός ότι στη προς το κλιμακοστάσιο πλευρά της οικίας Θ. Δασκολιά, είχαν αφεθεί τρία ανοίγματα φωτισμού και αερισμού με τα οποία το κλιμακοστάσιο επικοινωνεί με το δώμα της οικίας αυτής. Συναφώς ο Γεώργιος Δασκολιά, με την ως άνω αγωγή διανομής ομολογεί σαφώς την ως άνω άτυπη συμφωνία, με τον ήδη αποβιώσαντα αδελφό του για την διανομή του οικοπέδου κατά χρήση και ότι σε εκτέλεση της συμφωνίας αυτής ανήγειρε το 1981 την διώροφη οικία του σε επαφή με την οικία του αδελφού του, που έχει κληρονομηθεί από την σύζυγό του Θ. Δασκολιά, και τα τέκνα τους, αναφέρει όμως ότι το επίμαχο κλιμακοστάσιο είναι εσωτερικό στη δική του οικία. Σχετικά προσκομίζεται το υπ' αριθμόν 270/1981 διάσκεμμα του συγγενικού συμβουλίου των ανηλίκων τέκνων Καλομοίρας και Κωνσταντίνου Δασκολιά, που συνήλθε ενώπιον του Ειρηνοδικείου Άργους, με το οποίο το συμβούλιο αυτό, με συμμετοχή της συζύγου του Δ. Δασκολιά, Αικατερίνης, γνωμοδοτεί για την διανομή μεταξύ όλων των συγκυρίων με συμβολαιογραφικό έγγραφο του κοινού οικοπέδου, έτσι ώστε να περιέλθει στους ανηλίκους κατά συγκυριότητα η οικία που ανεγέρθηκε από τον πατέρα τους, η κατοικία που θα ανεγειρόταν μελλοντικά πάνω απ' αυτήν, ως αυτοτελής διηρημένη ιδιοκτησία και το δικαίωμα του υψούν πάνω από την κατοικία αυτή.
Περαιτέρω, από την έκθεση της πραγματογνώμονα Ιωάννας Αντωνοπούλου, που διορίσθηκε με την υπ' αριθμόν 31/1986 απόφαση του Πολιτικού Πρωτοδικείου Ναυπλίου, προκύπτει ότι έτσι όπως είναι σήμερα η κατάσταση μπορεί να σημαίνει την εφαρμογή κάποιας συμφωνίας για κοινό κλιμακοστάσιο ή μπορεί να κατασκευάστηκε έτσι για συνέχιση της κλίμακας στο μελλοντικό Β' όροφο επειδή όπως είχε προβλεφθεί στην οικοδομική άδεια δεν εξυπηρετούσε το σκοπό αυτό.
Εξάλλου στην έκθεση του διορισθέντος με την προδικαστική υπ' αριθμόν 66/1986 απόφαση του Πολιτικού Πρωτοδικείου Ναυπλίου πραγματογνώμονα Γεωργίου Μουτάρη, αναφέρεται ότι δεν προκύπτει από την πραγματογνωμοσύνη ποίο είναι το αντάλλαγμα προς όφελος της οικίας Θ. Δασκολιά, από την βλάβη που προκλήθηκε στην οικία αυτή και προς όφελος της οικίας του Γεωργίου Δασκολιά, ο οποίος κτίζοντας την οικοδομή του σε επαφή με την άλλη οικία, της οποίας έφραζε δύο παράθυρα της δυτικής πλευράς, εξασφάλισε την ανάπτυξη της πρόσοψης της οικίας του σε μεγαλύτερο πλάτος απ' αυτό που θα εδικαιούτο, αν τηρούσε την προβλεπόμενη από το Γενικό Οικοδομικό Κανονισμό απόσταση μεταξύ των δύο οικοδομών. Η κρίση δε αυτή του πραγματογνώμονα προάγει την άποψη για την παραπάνω συμφωνία των μερών περί κοινής χρήσης του κλιμακοστασίου προς όφελος και των δύο οικοδομών.
ΙV. Εφόσον κατά τα εκτεθέντα κρίνεται, μέσα στα πλαίσια της παρεμπίπτουσας έρευνας της Διοίκησης, ότι η Θ. Δασκολιά, και τα τέκνα της δικαιούνται να ανεγείρουν τον όροφο, για τον οποίο ζητείται η έκδοση οικοδομικής άδειας, με χρήση της επίμαχης κοινόκτητης εισόδου και του συνεχόμενου με αυτή κλιμακοστασίου, η Διοίκηση οφείλει να χορηγήσει την αιτούμενη οικοδομική άδεια, αν βεβαίως η κατασκευή του ορόφου αυτού κατά τα λοιπά είναι σύμφωνη με την κείμενη πολεοδομική νομοθεσία.
Θεωρήθηκε 07-04-1988
Ο Νομικός Σύμβουλος Διοίκησης