ΝΣΚ 287/1989
 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 287/1989 (18-04-1989)
Επί των τιθεμένων με το υπ' αριθμόν 26858/672/1989 έγγραφό σας ερωτημάτων σχετικά με το αν είναι δυνατή η τακτοποίηση οικοπέδων του άρθρου 25 του νόμου 1337/1983 ως και αν ισχύει μετά τον Γενικό Οικοδομικό Κανονισμό 1985 η διάταξη του άρθρου 42 του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος, παρατηρούμε τα ακόλουθα:
Α. Επί του πρώτου ερωτήματος κατά το δεδομένο ιστορικό από το Τμήμα Πολεοδομία Νομαρχίας Ροδόπης συντάχθηκε η υπ' αριθμόν 6/1987 πράξη τακτοποίησης των ιδιοκτησιών Π. Μακρίδου και Στ. Ιωαννίδη που κυρώθηκε με την 2988/1987 νομαρχιακή απόφαση. Η πράξη αυτή συντάχθηκε για να αποκτήσει το οικόπεδο της Μακρίδου, το οποίο είχε το κατά κανόνα εμβαδόν της περιοχής, άρτιο πρόσωπο. Με την 3791/1983 απόφαση ανακλήθηκε η νομαρχιακή απόφαση και ακυρώθηκε η 6/1987 πράξη γιατί το πρόσωπο της ιδιοκτησίας Μακρίδου δεν είναι 4.2 m αλλά 4.05 με αποτέλεσμα η ιδιοκτησία αυτή μετά την προσκύρωση τμήματος μήκους 1,80 να μη αποκτά πρόσωπο 6 m. Στη συνέχεια ενόψει του ότι η ιδιοκτησία αυτή ανήκει στα οικόπεδα του άρθρου 25, τίθεται το ερώτημα της δυνατότητας ή μη τακτοποίησής της.
Ειδικότερα στην παράγραφο 5 του άρθρου 24 του νόμου 1577/1985 περί Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού ορίζεται ότι:
{Οικόπεδο άρτιο κατά τον κανόνα ως προς το εμβαδόν, το οποίο δεν έχει το κατά παρέκκλιση ελάχιστο πρόσωπο, αν δεν μπορεί να τακτοποιηθεί κατά τρόπο ώστε να αποκτήσει το κατά κανόνα πρόσωπο θεωρείται άρτιο και οικοδομήσιμο εφόσον με την τακτοποίηση αποκτήσει το κατά παρέκκλιση πρόσωπο ή αν μπορεί να ανεγερθεί κτίριο με τις προϋποθέσεις του άρθρου 25 του νόμου 1337/1983, εκτός αν η παραπάνω έλλειψη οφείλεται σε υπαίτια κατάτμηση από τους ιδιοκτήτες ή τους δικαιοπαρόχους τους με δικαιοπραξία εν ζωή η αιτία θανάτου μετά την έναρξη της ισχύος του νόμου 651/1977.}
Κατά την ερμηνεία της διατάξεως αυτής ανέκυψε το ζήτημα αν οικόπεδα που έχουν τις προϋποθέσεις του άρθρου 25 του νόμου 1337/1983 υπάγονται στη διάταξη αυτή και συνεπώς αν μπορούν να τακτοποιηθούν. Από τη διατύπωση της επίμαχης διάταξης θα μπορούσε με επιφυλάξεις να υποστηριχθεί ότι και τα οικόπεδα που έχουν τις προϋποθέσεις του άρθρου 25 μπορούν να τακτοποιηθούν.
Από τη διατύπωση της επίμαχης διάταξης θα μπορούσε με επιφυλάξεις να υποστηριχθεί ότι και τα οικόπεδα που έχουν τις προϋποθέσεις του άρθρου 25 μπορούν να τακτοποιηθούν κατ' εφαρμογή της παραγράφου 5 του άρθρου 24. Συγκεκριμένα η διάταξη αυτή αναφέρεται σε οικόπεδα που έχουν άρτιο κατά τον κανόνα εμβαδόν δεν έχουν όμως το κατά παρέκκλιση ελάχιστο πρόσωπο, οπότε με την τακτοποίηση παρέχεται η δυνατότητα ν' αποκτήσουν το κατά παρέκκλιση πρόσωπο αν δεν μπορούν ν' αποκτήσουν το κατά κανόνα πρόσωπο ή αν μπορεί ν' ανεγερθεί κτίριο με τις προϋποθέσεις του άρθρου 25 του νόμου 1337/1983 δηλαδή με την ερμηνεία της τελευταίας διάταξης για τα οικόπεδα αυτά πρέπει να συντρέχουν οι προϋποθέσεις που ορίζονται στο άρθρο 25 του νόμου 1337/1983 όπως μία πλευρά τους τουλάχιστον 4 μ. σε κοινόχρηστη οδό ή πλατεία και αν μέσα σ' αυτή μετά την αφαίρεση των υποχρεωτικών ακαλύπτων χώρων είναι δυνατή η ανέγερση κτιρίου εμβαδού τουλάχιστον 25 m2 και ελαχίστης πλευράς τουλάχιστον 4 m. Με βάση την πιο κάτω ερμηνεία καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι και τα οικόπεδα του άρθρου 25 μπορούν να τακτοποιηθούν σύμφωνα με την παράγραφο 5 του άρθρου 24 του νέου Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού 1985. Με την αντίθετη ερμηνεία η διάταξη εάν μπορεί να ανεγερθεί κτίριο με τις προϋποθέσεις του άρθρου 25 του νόμου 1337/1983 αναφέρεται στο κτίριο και συνεπώς μόνο αν μπορεί να ανεγερθεί με τις προϋποθέσεις του άρθρου 25 τέτοιο κτίριο εμβαδού 25 m2 και ελάχιστης πλευράς 4 m μπορεί να τακτοποιηθεί δηλαδή με την εκδοχή αυτή και οικόπεδα που δεν έχουν πρόσωπο τουλάχιστον 4 m θα μπορούν να οικοδομηθούν, εφόσον βέβαια έχουν το εμβαδόν του κατά κανόνα αρτίου οικοπέδου και δεν είναι δυνατή η τακτοποίησή τους για να αποκτήσουν το κατά παρέκκλιση πρόσωπο. Απ' αυτό συνάγεται περαιτέρω, ότι τα οικόπεδα του άρθρου 25 δεν υπόκεινται σε τακτοποίηση κατά το άρθρο 24 παράγραφος 5 γιατί θεωρούνται οικοδομήσιμα σύμφωνα και με την παράγραφο 2)β του άρθρου 6 του Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού 1985. Έτσι, όμως, οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι με την διάταξη αυτή θεσπίσθηκε νέα κατηγορία οικοδομήσιμου οικοπέδου. Τέτοια όμως, σαφής έννοια φρονούμε ότι δεν προκύπτει από τη διατύπωση, της επίμαχης διάταξης. Συνεπώς, επί του ερωτήματος αυτού αποκλίνω με ορισμένες βέβαια επιφυλάξεις προς την άποψη ότι η διάταξη της παραγράφου 5 του άρθρου 24 του Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού 1985 εφαρμόζεται και στα οικόπεδα του άρθρου 25 του νόμου 1337/1983.
Β. Στη συνέχεια τίθεται το ερώτημα αν μετά την έκδοση του νόμου 1577/1985 εξακολουθεί να ισχύει η διάταξη του άρθρου 42 του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος που προβλέπει την τακτοποίηση και των αρτίων κατά τα άλλα οικοπέδων για να αποκτήσουν μορφή κατάλληλη για την οικοδομική τους εκμετάλλευση.
Ειδικότερα κατά την ερμηνεία της διάταξης του άρθρου 42 του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος σε συνδυασμό με το άρθρο 78 του νομοθετικού διατάγματος 8/1973 έχει γίνει δεκτό από την νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας ότι η Διοίκηση κατά την τακτοποίηση οικοπέδων έχει ευρεία διακριτική ευχέρεια ως προς την έκταση, τον τρόπο έτσι ώστε να επιτευχθεί η πληρέστερη δυνατή εκμετάλλευση των ιδιοκτησιών, συντρέχει δε νόμιμος περίπτωση τακτοποίησης οικοπέδων και όταν κέκτηνται τα απαιτούμενα ελάχιστα όρια διαστάσεων προς οικοδόμησή τους, στερούνται όμως της καταλλήλου μορφής για πληρέστερη οικοδομική τους εκμετάλλευση. Περαιτέρω το άρθρο 78 παράγραφος 3 του Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού 1973 προέβλεπε για την τακτοποίησή του οικοπέδου την ελάχιστη κατάλληλη μορφή που έπρεπε να έχει για οικοδομική εκμετάλλευση ήτοι σχήμα κατά το δυνατό ορθογώνιο, πλευρά όσον το δυνατόν ευθύγραμμη, γωνίες που να προσεγγίζουν την ορθή. Κατά την ερμηνεία δε της διάταξης αυτής σε συνδυασμό με το άρθρο 42 έχει γίνει δεκτό ότι το άρθρο 78 παράγραφος 3 όριζε τα έσχατα όρια στα οποία δύναται να περιορισθεί η τακτοποίηση, όταν οι τοπικές συνθήκες αποκλείουν πληρέστερα ήτοι τακτοποίηση που να προσεγγίζει την προβλεπόμενη από την παράγραφο 1 του άρθρου αυτού.
Ο νέος όμως Γενικός Οικοδομικός Κανονισμός 1985 δεν επανέλαβε τις ρυθμίσεις του άρθρου 78 προβλέπει δε την τακτοποίηση οικοπέδων που στερούνται εμβαδού και προσώπου για την αρτιοποίησή τους. Τίθεται λοιπόν το θέμα αν η διάταξη του άρθρου 42 του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος εξακολουθεί να ισχύει, ενόψει μάλιστα του ότι με την θέσπιση από τον νέο Γενικό Οικοδομικό Κανονισμό 1985 του συστήματος της ελεύθερης τοποθέτησης του κτιρίου ποια θα είναι η αρχή της πληρέστερης οικοδομικής εκμετάλλευσης του οικοπέδου:
Κατ' αρχήν θα πρέπει να δεχθούμε ότι ο θεσμός της τακτοποίησης των οικοπέδων όπως έχει ορισθεί στο άρθρο 42 αποβλέπει στο να αποκτήσουν αυτά διάταξη που να ανταποκρίνεται πληρέστερα στις ανάγκες και το σκοπό χρησιμοποιήσεως των ιδίων και του συνόλου των οικοδομήσιμων οικοπέδων της περιοχής τους.
Με τη σκέψη αυτή η τακτοποίηση των οικοπέδων εξυπηρετεί και πιο ευρύτερους πολεοδομικούς σκοπούς. Για το λόγο αυτό έχουμε τη γνώμη ότι η διάταξη του άρθρου 42 που θεσπίζει την έννοια και τον σκοπό της τακτοποίησης δεν έχει καταργηθεί μετά την εισαγωγή του νέου Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού 1973.
Θα πρέπει όμως, κατά την άποψή μας, να συνδυασθεί και να εφαρμοσθεί με τις νέες ρυθμίσεις του Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού 1973 που προβλέπουν την ελεύθερη τοποθέτηση του κτιρίου. Εξάλλου δεν προκύπτει και από τις διατάξεις του νέου Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού 1973 ότι η τακτοποίηση των οικοπέδων περιορίσθηκε μόνο στις προβλεπόμενες από τον νέο νόμο περιπτώσεις για να μπορεί να γίνει δεκτό ότι ο νομοθέτης ήθελε την κατάργηση του επίμαχου άρθρου 42.
Συνεπώς επί του τεθέντος ερωτήματος, φρονούμε ότι και μετά την έκδοση του νέου Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού 1973 εξακολουθεί να ισχύει η διάταξη του άρθρου 42 του από 17-07-1923 νομοθετικού διατάγματος, η οποία όμως αναφέρθηκε προβλέπει μεταξύ των άλλων και την τακτοποίηση αρτίων κατά τα άλλα οικοπέδων για να αποκτήσουν μορφή κατάλληλη για την οικοδομική τους εκμετάλλευση. Όμως ενόψει και του γενικότερου ενδιαφέροντος των πιο πάνω ερωτημάτων έχουμε τη γνώμη ότι σκόπιμο είναι να τεθεί σχετικό ερώτημα στη Συνέλευση των Νομικών Συμβούλων των Νομικών Υπηρεσιών Διοίκησης.
Ο Πάρεδρος Διοίκησης