ΝΣΚ 308/1996
 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 308/1996 (15-05-1996)
Αριθμός ερωτήματος: Υπ' αριθμόν 12614/1996 έγγραφο της Διεύθυνσης Οικοδομικών και Κτιριοδομικών Κανονισμών του Υπουργείου Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων.
Περίληψη Ερωτήματος: 1. Ποια η έννοια των διατάξεων του άρθρου 4 ενότητα Β περίπτωση 1 του νόμου 2300/1995 (ΦΕΚ 69/Α/1995) Μεταφορά συντελεστή δόμησης και άλλες διατάξεις και ειδικότερα η αληθής έννοια του όρου οι περιοχές που αναπτύσσονται από οικοδομικούς συνεταιρισμούς, προκειμένου να διευκρινισθεί αν μπορεί να πραγματοποιηθεί μεταφορά συντελεστή δόμησης σε οικόπεδο που προέρχεται από διανομή εκτάσεων οικοδομικού συνεταιρισμού.
2. Αν θα ισχύσουν τυχόν περιορισμοί που καταλαμβάνουν τα ακίνητα, τα οποία προέρχονται από οικοδομικούς συνεταιρισμούς στις περιπτώσεις που το αίτημα για μεταφορά συντελεστή δόμησης είχε υποβληθεί πριν την ισχύ του νόμου 2300/1995.
Α. Επί του πρώτου ερωτήματος το Γ' τμήμα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους κατά πλειοψηφία απαρτιθείσα εκ των Νομικών Συμβούλων Α. Κομισόπουλου, Ρ. Αντωνακόπουλου, Δ. Γριμάνη, Κ. Βολτή, Ηλία Παπαδόπουλου, Α. Τζεφεράκου και Ν. Μαυρίκα (μετ' αυτών συντάχθηκαν και οι Πάρεδροι Β. Δούσκα και Στ. Χαριτάκη) γνωμοδότησε ως ακολούθως:
1. Ο νόμος 2300/1995 στο άρθρο 4 καθόρισε τα κριτήρια οριοθέτησης του πεδίου για την πραγματοποίηση μεταφοράς συντελεστή δόμησης με βάσει τις προδιαγραφές του έθεσαν οι υπ' αριθμούς 1071-1073/1994 αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας και επέτρεψε κατ' αρχήν την πραγματοποίηση μεταφοράς συντελεστή δόμησης σε περιοχές οι οποίες πληρούν σωρευτικά τα εξής κριτήρια:
1. Βρίσκονται εντός σχεδίου:
2. Δεν έχουν χαρακτηρισθεί ως α) περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, β) ιστορικοί τόποι, γ) παραδοσιακοί ή αξιόλογοι οικισμοί, ιστορικά κέντρα πόλεων, παραδοσιακά,τμήματα οικισμών (παραδοσιακά σύνολα), δ) αρχαιολογικοί χώροι.
3. Δεν έχουν καθορισθεί στην περιοχή ειδικοί όροι δόμησης για την προστασία αρχαιολογικών χώρων ή άλλων πολιτιστικών ή περιβαλλοντικά αξιόλογων στοιχείων.
Περαιτέρω, στην υπό στοιχείο β' ενότητα όρισε ότι:
{Μέσα στις περιοχές της ενότητας Α του άρθρου αυτού καθορίζονται με τον παρόντα νόμο ως περιοχές υποδοχής συντελεστή δόμησης (ΠΥΣΔΟ) οι περιοχές στις οποίες συντρέχουν σωρευτικά τα εξής κριτήρια:
1. Δεν έχουν χαρακτηρισθεί ως Ζώνη Ενεργού Πολεοδομίας ή Ζώνη Αστικού Αναδασμού ή δεν είναι περιοχές οργανωμένης δόμησης ή περιοχές που αναπτύσσονται με ιδιωτική πολεοδόμηση ή από οικοδομικούς συνεταιρισμούς.
2. ...}
ΙΙ. Από την ανάλυση του περιεχομένου και την γραμματική ερμηνεία της εν λόγω υπό στοιχείο Β διάταξης προκύπτει ειδικότερα, ότι δεν μπορούν να αποτελέσουν περιοχές υποδοχής συντελεστή δόμησης οι εξής επιμέρους κατηγορίες περιοχών:
α) όσες έχουν χαρακτηρισθεί ότι αποτελούν Ζώνη Ενεργού Πολεοδομίας,
β) όσες έχουν χαρακτηρισθεί ότι αποτελούν Ζώνη Αστικού Αναδασμού,
γ) όσες είναι περιοχές οργανωμένης δόμησης,
δ) όσες περιοχές αναπτύσσονται με ιδιωτική πολεοδόμησης,
ε) όσες περιοχές αναπτύσσονται από οικοδομικούς συνεταιρισμούς.
Από την ιδιαίτερη εξέταση κάθε μιας από τις κατηγορίες αυτές καθίσταται κατά τη γνώμη αυτή σαφής η βούληση του νομοθέτη να αποκλείσει από τη μεταφορά συντελεστή δόμησης περιοχές για τις οποίες έχει προβλεφθεί από την Πολιτεία αυτοτελής και ίδια διαδικασία πολεοδομικής οργάνωσης και ανάπτυξης. Με τον τρόπο αυτό, το πολεοδομικό καθεστώς των εν λόγω περιοχών, που αποτελεί αντικείμενο ειδικής ρύθμισης του κανονιστικού νομοθέτη, δεν θίγεται και ούτω δεν παρεμποδίζεται η πολεοδομική ανάπτυξη τους με βάση την εκπονηθείσα και εγκριθείσα ειδική μελέτη. Δεν θα υπάρξουν δηλαδή παρεμβάσεις που θα ανατρέψουν ή θα αλλοιώσουν την εγκεκριμένη οικιστική μορφή των εν λόγω περιοχών.
Η εν λόγω δέσμευση δεν νοείται εξάλλου να υπάρχει μόνο μέχρι την ολοκλήρωση της αρχικής πολεοδομικής ανάπτυξης και μετά το πέρας αυτής να υπάρχει η δυνατότητα παρεμβάσεων και να παύει η περιοχή να τυγχάνει πολεοδομικά προστατευτέα.
Οι εν λόγω περιοχές έχουν υπαχθεί σε ένα ιδιαίτερο πολεοδομικό καθεστώς αναπτύσσονται δε έκτοτε με βάση αυτό, το οποίο ο νομοθέτης θέλησε να σεβαστεί και να το διατηρήσει αναλλοίωτο εσαεί, εφόσον δεν νοείται βούληση του να προστατεύσει αυτό προσωρινώς. Ειδικότερα τόσο με τα προεδρικά διατάγματα [ΠΔ] 17/1984 και 93/1987 όσο και με το προγενέστερο νομοθετικό καθεστώς, προβλέφθηκαν οι όροι δόμησης των περιοχών των οικοδομικών συνεταιρισμών με σκοπό την εξασφάλιση ποιότητας ζωής στις περιοχές που αναπτύσσονται υπό το σχήμα αυτών.
Η έννοια ούτω της ερμηνευόμενης διατάξεως είναι αυτή της απαγόρευση μεταφορά συντελεστή δόμησης σε περιοχές που αναπτύσσονται με ιδιωτική πολεοδόμηση ή από οικοδομικούς συνεταιρισμούς, οποτεδήποτε ανεξαρτήτως του σημείου εξέλιξης, στο οποίο νυν ευρίσκονται.
Ούτω το ρυμοτομικό σχέδιο των Συνεταιρισμών δεν μπορεί να υποστεί οποιαδήποτε αλλοίωση με πιθανή μεταφορά συντελεστή δόμησης έστω και αν αυτοί έχουν σήμερα διαλυθεί νομίμως, καθόσον οιαδήποτε άλλη ρύθμιση θα αντέβαινε στην τελολογική ερμηνεία της διατάξεως.
ΙΙΙ. Η απάντηση λοιπόν που αρμόζει στο πρώτο ερώτημα είναι κατά τη γνώμη της πλειοψηφίας ότι: Σύμφωνα με την αληθή έννοια του όρου οι περιοχές που αναπτύσσονται από οικοδομικούς συνεταιρισμούς του εδαφίου 1 της ενότητας 3 του άρθρου 4 του νόμου 2300/1995 δεν είναι δυνατή η μεταφορά συντελεστή δόμησης σε έκταση που έχει ενταχθεί στο σχέδιο και έχει αξιοποιηθεί από Οικοδομικό Συνεταιρισμό είτε αυτός τελεί εν ενεργεία είτε όχι.
IV. Κατά τη γνώμη όμως της μειοψηφίας διατυπωθείσης, υπό του Προέδρου του Τμήματος Αντιπροέδρου του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους Μιχάλη Βεκρή, στο τιθέμενο άνω ερώτημα πρέπει να δοθεί η ακόλουθη απάντηση:
Εκ της διαφοροποιήσεως του ιδίου του νόμου στις διατάξεις της ενότητας Β' στοιχείο 1 του άρθρου 4 του νόμου 2300/1995, ο οποίος δια τον χαρακτηρισμό μιας περιοχής ως περιοχή υποδοχής συντελεστή δόμησης απαιτεί, αφενός μεν να μην έχει χαρακτηρισθεί Ζώνη Ενεργού Πολεοδομίας κ.λ.π., αφετέρου δε να μην είναι περιοχή που αναπτύσσεται από οικοδομικούς συνεταιρισμούς κ.λ.π., προκύπτει βούληση του νομοθέτη για τον διαχωρισμό των ως άνω περιπτώσεων, ούτως ώστε στην περίπτωση των περιοχών που αναπτύσσονται από οικοδομικούς συνεταιρισμούς καταλαμβάνει μόνο εκείνες που κατά τη δημοσίευση του νόμου αναπτύσσονται από οικοδομικούς συνεταιρισμούς, όχι δε και εκείνες των οποίων τα οικόπεδα προέρχονται από διανομή οικοδομικών συνεταιρισμών που έχουν διαλυθεί και τα οποία έχουν ενταχθεί ήδη σε σχέδιο πόλεως.
Β. Επί του δευτέρου ερωτήματος το Γ' τμήμα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους γνωμοδότησε ομόφωνα ως ακολούθως:
Ι. Με τις διατάξεις της παραγράφου 6 περίπτωση α του άρθρου 21 του νόμου 2300/1995 ορίζεται ότι:
{Για τις αιτήσεις με πλήρη μελέτη που έχουν υποβληθεί στην αρμόδια κεντρική υπηρεσία μέχρι τις 30-05-1994 σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας και αν βρίσκονται και αφορούν την πραγματοποίηση μεταφοράς συντελεστή δόμησης ή αυτές που θα υποβληθούν εφόσον μέχρι την παραπάνω ημερομηνία είχαν υποβάλει στον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού πλήρη αρχιτεκτονική μελέτη για συνηγορία πραγματοποίησης μεταφοράς συντελεστή δόμησης κτιρίου με τουριστική χρήση, δύναται να εκδοθεί απόφαση έγκρισης της μεταφοράς συντελεστή δόμησης από τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ύστερα από σύμφωνη γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος ότι δεν βλάπτεται το άμεσο και ευρύτερο περιβάλλον και ότι συντρέχουν τα κριτήρια των παραγράφων 2 και 3 της ενότητας Α' του άρθρου 4 του παρόντος νόμου. Τα παραπάνω εφαρμόζονται ανάλογα και για την έκδοση απόφασης προϊσταμένου της αρμόδιας περιφερειακής υπηρεσίας στις περιπτώσεις ωφελουμένων ακινήτων που βρίσκονται σε περιοχές εντός Ζώνης Αγοράς Συντελεστού. Στις περιπτώσεις αυτές, αντί του Κεντρικού Συμβουλίου Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος απαιτείται η σύμφωνη γνώμη της οικείας Επιτροπής Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου.}
ΙΙ. Από το γράμμα της άνω διατάξεως προκύπτει ότι στις περιπτώσεις που το αίτημα για μεταφορά συντελεστή δόμησης είχε υποβληθεί μέχρι 30-05-1994 υπό τις προϋποθέσεις που αναγράφονται σ' αυτήν, εξετάζονται για την έκδοση της απόφασης έγκρισης της μεταφοράς συντελεστή δόμησης μόνο η βλάβη του αμέσου και ευρύτερου περιβάλλοντος και αν συντρέχουν τα κριτήρια των παραγράφων 2 και 3 της ενότητας Α του άρθρου 4 του νόμου 2300/1995 και όχι τα κριτήρια που εκτίθενται στην ενότητα Β του άρθρου αυτού. Κατά συνέπεια για τις αιτήσεις αυτές δεν ισχύει ο περιορισμός για τα ακίνητα που προέρχονται από οικοδομικούς συνεταιρισμούς δοθέντος ότι τοιαύτη απαγόρευση δεν ετίθετο και στις διατάξεις του προϊσχύσαντος νόμου 880/1979.
ΙΙΙ. Η απάντηση, λοιπόν, στο δεύτερο ερώτημα είναι ότι για τις αιτήσεις που υπεβλήθησαν υπό τις προϋποθέσεις της παραγράφου 6 περίπτωση α' των μεταβατικών διατάξεων του άρθρου 21 του νόμου 2300/1995 δεν ισχύει η απαγόρευση της μεταφοράς συντελεστή δόμησης σε ακίνητα που προέρχονται από οικοδομικούς συνεταιρισμούς.
Θεωρήθηκε
Αθήνα 27-05-1996
Ο Προεδρεύων
Η Εισηγήτρια