Συνδεθείτε στην Υπηρεσία Νομοσκόπιο Είσοδος στην υπηρεσία Νομοσκόπιο.     Χρήστης Κωδικός   Υπενθύμιση στοιχείων λογαριασμού       Νέοι χρήστες Εάν είστε νέος χρήστης, θα πρέπει να δημιουργήσετε ένα ΔΩΡΕΑΝ λογαριασμό προκειμένου να φύγει το παράθυρο αυτό και να αποκτήσετε πλήρη πρόσβαση στην υπηρεσία Νομοσκόπιο. Δημιουργία νέου λογαριασμού

Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 314/2014 (14-10-2014)

 

Ερώτημα: Το υπ' αριθμόν πρωτοκόλλου 1231/2014 έγγραφο της Γενικής Γραμματέως του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (Ειδικής Γραμματείας Δασών, Γενικής Διευθύνσεως Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος - Τμήμα Αλλαγής Χρήσης Δασικών Γαιών.).

 

Περίληψη Ερωτήματος: Εάν δύναται η δασική υπηρεσία να χορηγήσει το πιστοποιητικό του άρθρου 35 του νόμου 998/1979 σε έκταση για την οποία εκδόθηκε πράξη χαρακτηρισμού πριν την αίτηση χορήγησης του πιστοποιητικού και ενώ εκκρεμούν αντιρρήσεις από τον αιτούντα στη δευτεροβάθμια Επιτροπή Επίλυσης Δασικών Αμφισβητήσεων του άρθρου 10 του νόμου 998/1979, με τις οποίες αμφισβητείται από τον ίδιο ο δασικός χαρακτήρας έκτασης, δεδομένου ότι το πιστοποιητικό του άρθρου 35 του νόμου 998/1979 αφορά σε ιδιωτικά δάση και ιδιωτικές δασικές εκτάσεις.

 

Επί του ως άνω ερωτήματος, που υποβλήθηκε νομότυπα από την Γενική Γραμματέα του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (Τμήμα Δ') γνωμοδότησε ομόφωνα ως εξής:

 

I. Ιστορικό

 

Σύμφωνα με το δοθέν, από ερωτώσα Υπηρεσία, πραγματικό του ερωτήματος, η εταιρεία ΑΠΟΛΛΩΝΙΑ ΑΕ με τις από 08-04-1998 και 20-06-1999 αιτήσεις προς την Διεύθυνση Δασών Κυκλάδων, ζήτησε την έκδοση πράξης χαρακτηρισμού σε έκταση 965.000 m2 στη νησίδα Κιτριανή, στην περιοχή Απολλωνία της νήσου Σίφνου. Επί των ως άνω αιτήσεων εκδόθηκε η 2022/1999 πράξη χαρακτηρισμού του Διευθυντή της ως άνω Διεύθυνσης, με την οποία η έκταση χαρακτηρίσθηκε ως δασική του άρθρου 3 παράγραφος 2 του νόμου 998/1979.

 

Κατά της ως άνω πράξης η προαναφερθείσα εταιρεία άσκησε τις από 01-11-1999 αντιρρήσεις της ενώπιον της πρωτοβάθμιας Επιτροπής Επίλυσης Δασικών Αμφισβητήσεων (ΕΕΔΑ), η οποία με την 1440/2001 απόφασή της απέρριψε τις αντιρρήσεις χαρακτηρίζοντας την έκταση ως δασική του άρθρου 3 παράγραφος 2 του νόμου 998/1979. Κατά της παραπάνω απόφασης η ως άνω εταιρεία άσκησε αντιρρήσεις ενώπιον της δευτεροβάθμιας Επιτροπής Επίλυσης Δασικών Αμφισβητήσεων, επί των οποίων δεν έχει εκδοθεί απόφαση. Περαιτέρω, η Διεύθυνση Δασών νομού Κυκλάδων, κατέθεσε στο Γραφείο Κτηματολογίου οργανισμού τοπικής αυτοδιοίκησης Αρτέμωνος-Απολλωνίας την με αριθμό πρωτοκόλλου 5629/2002 Δήλωση, με την οποία δήλωσε, μεταξύ άλλων εκτάσεων, και την ως άνω έκταση ως δημόσια δασική και στη συνέχεια, για την ίδια έκταση, την με αριθμό 848/2003 ένσταση κατά της απόφασης της Πρωτοβάθμιας Επιτροπής αναρτηθέντων στοιχείων Β' ανάρτησης του ως άνω Κτηματολογικού Γραφείου.

 

Στη συνέχεια, η ως άνω εταιρεία με τις από 20-11-2013 και 13-12-2013 αιτήσεις της ζήτησε, για την ίδια έκταση, την έκδοση πιστοποιητικού του άρθρου 35 του νόμου 998/1979, ήτοι πιστοποιητικού ακαΐας.

 

Τέλος, μετά την με αριθμό οίκοθεν 4001/183/2014 εισήγηση της Διεύθυνσης Δασών Κυκλάδων, η Γενική Γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου με το υπ' αριθμόν 8126/2014 έγγραφό της προς το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους ζήτησε την άσκηση αγωγής κυριότητας. Με το υπ' αριθμόν πρωτοκόλλου 27866/551908/2014 έγγραφο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους προς το Δικαστικό Γραφείο Σύρου χορηγήθηκε εντολή για άσκηση της σχετικής αγωγής.

 

Κατόπιν των προεκτεθέντων, διαβιβάσθηκε στο Γραφείο Νομικού Συμβούλου του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής το ως άνω ερώτημα, προκειμένου να διευκρινισθεί εάν, εκκρεμούσης της απόφασης της δευτεροβάθμιας Επιτροπής Επίλυσης Δασικών Αμφισβητήσεων επί της πράξης χαρακτηρισμού, δύναται η Διεύθυνση Δασών Κυκλάδων να εκδώσει το πιστοποιητικό του άρθρου 35 του νόμου 998/1979.

 

II. Εφαρμοστέες διατάξεις

 

Στο άρθρο 35 του νόμου 998/1979 (ΦΕΚ 289/Α/1979) ορίζεται ότι:

 

{1. Ιδιωτικά δάση και δασικές εκτάσεις ή μέρη τούτων που καταστράφηκαν από 11-06-1975, ή καταστρεφόμενα εφεξής, εκ πυρκαϊάς δεν δύνανται να μεταβιβασθούν εν κατατμήσει, ουδέ κατ' ιδανικά μερίδια, δια δικαιοπραξίας εν ζωή επί τριάκοντα έτη από της τοιαύτης καταστροφής των.

 

2. Εις τις δικαιοπραξίες εν ζωή περί μεταβιβάσεως ιδιωτικού δάσους ή δασικής εκτάσεως ολοκλήρου, μέρους τούτων ή ιδανικού μεριδίου προσαρτάται πιστοποιητικόν της αρμοδίας δασικής αρχής ότι το μεταβιβαζόμενο δεν κατεστράφη εκ πυρκαϊάς μετά την 11-06-1975 και εις πάσαν εφεξής περίπτωσιν κατά την τελευταία τριακονταετία από της 11-07-1975, άλλως η δικαιοπραξία τυγχάνει άκυρος.}

 

III. Ερμηνεία και εφαρμογή των διατάξεων

 

Από τις προπαρατεθείσες διατάξεις, αυτοτελώς ερμηνευόμενες και σε συνδυασμό μεταξύ τους προκύπτει ότι επιβάλλεται για τα ιδιωτικά δάση και τις ιδιωτικές δασικές εκτάσεις που έχουν καταστραφεί από πυρκαϊά απαγόρευση μεταβιβάσεως με δικαιοπραξία εν ζωή, η οποία συνεπάγεται κατάτμησή τους, καθώς και μεταβιβάσεως, με τον ίδιο τρόπο, ιδανικών μεριδίων. Περαιτέρω δε, ανατίθεται στην οικεία δασική αρχή η διοικητικού χαρακτήρα αρμοδιότητα, να βεβαιώνει την συνδρομή ή μη του ανωτέρω κωλύματος μεταβιβάσεως με σχετικό πιστοποιητικό, το οποίο πρέπει να είναι πρόσφατο σε σχέση με την επιχειρούμενη δικαιοπραξία και να προσαρτάται στην πράξη μεταβιβάσεως επί ποινή ακυρότητας της δικαιοπραξίας και, το οποίο, συνεπώς, αποτελεί το μόνο νόμιμο μέσον για την απόδειξη της μη συνδρομής του κωλύματος. Εξ άλλου, η αρμόδια δασική αρχή, προκειμένου να ασκήσει την αρμοδιότητά της κατά τις ανωτέρω διατάξεις με την έκδοση του προαναφερθέντος πιστοποιητικού, οφείλει να προβεί σε αιτιολογημένη παρεμπίπτουσα έρευνα και κρίση και για τον χαρακτήρα του ακινήτου ως ιδιωτικού δάσους ή ιδιωτικής δασικής εκτάσεως, με βάση τα στοιχεία που διαθέτει ή τα στοιχεία που τίθενται υπ' όψιν της από τον ενδιαφερόμενο ιδιώτη, χωρίς να απαιτείται για την χορήγηση του πιστοποιητικού η έκδοση πράξεως χαρακτηρισμού, κατά τη διαδικασία του άρθρου 14 του νόμου 998/1979 ή η οριστική επίλυση του ιδιοκτησιακού ζητήματος από τα πολιτικά δικαστήρια, με αμετάκλητη ή τελεσίδικη απόφαση. Και τούτο διότι το άρθρο 35 του νόμου 998/1979 απαγορεύει την εν κατατμήσει ή κατ' ιδανικά μερίδια μεταβίβαση ιδιωτικών δασών και δασικών εκτάσεων που κατεστράφησαν από        πυρκαγιά και, συνεπώς, η χορήγηση του πιστοποιητικού προϋποθέτει την διαπίστωση της συνδρομής και των σχετιζομένων με την ως άνω απαγόρευση προϋποθέσεων του νόμου που συναρτώνται με το ιδιοκτησιακό καθεστώς του ακινήτου. Η κρίση δε της δασικής αρχής για τον χαρακτήρα της εκτάσεως ως ιδιωτικού δάσους ή ιδιωτικής δασικής εκτάσεως, όπως και η κρίση της για την καταστροφή της ή μη από πυρκαϊά, ελέγχεται ακυρωτικά, ως προς τη νομιμότητα και επάρκεια της αιτιολογίας της (ΣτΕ 981/2012, 4530/2009 (επταμελές)).

 

Από την ερμηνεία των ως άνω διατάξεων προκύπτει ότι, σε περίπτωση που ζητείται η έκδοση του πιστοποιητικού του άρθρου 35 του νόμου 998/1979 επί εκτάσεως, για την οποία έχει ήδη εκδοθεί πράξη χαρακτηρισμού, η οποία δεν έχει καταστεί αμετάκλητη, δεν εμποδίζεται η αρμόδια δασική αρχή να εκδώσει το ως άνω πιστοποιητικό με βάση τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της. Συγκεκριμένα, εφόσον από τα στοιχεία αυτά προκύπτει ότι η έκταση είναι ιδιωτική δασική, τότε πρέπει να εκδώσει το αιτούμενο πιστοποιητικό. Σε αντίθετη περίπτωση, εάν ελλείπει τουλάχιστον μία από τις ως άνω προϋποθέσεις χορήγησης του ως άνω πιστοποιητικού, ήτοι εάν η υπό εξέταση έκταση δεν είναι δασική ή ιδιωτική, τότε η αρμόδια δασική αρχή πρέπει να απορρίψει το αίτημα χορήγησης του παραπάνω πιστοποιητικού.

 

Στην προκειμένη περίπτωση με την 2022/1999 πράξη χαρακτηρισμού του Διευθυντή Δασών νομού Κυκλάδων, η προαναφερθείσα έκταση χαρακτηρίσθηκε ως δασική του άρθρου 3 παράγραφος 2 του νόμου 998/1979.

 

Περαιτέρω, από τα προαναφερθέντα στο ιστορικό της υπόθεσης, προκύπτει ότι η αρμόδια υπηρεσία (Διεύθυνση Δασών Κυκλάδων), ως προς την κυριότητα της επίδικης έκτασης, έχει προβεί σε παρεμπίπτουσα έρευνα και κρίση, με την άσκηση των προαναφερθέντων ενδίκων μέσων στην αρμόδια Επιτροπή Κτηματολογίου και στη συνέχεια με την πρότασή της να ασκηθεί αγωγή κυριότητας, θεωρώντας την αιτούμενη έκταση ως δημόσια δασική. Επομένως, ανεξαρτήτως της έκβασης της εκκρεμούσας προσφυγής ενώπιον της δευτεροβάθμιας Επιτροπής Επίλυσης Δασικών Αμφισβητήσεων, ως προς τον δασικό ή μη χαρακτήρα της επίδικης έκτασης, εφόσον η ως άνω αρμόδια προς έκδοση του αιτούμενου πιστοποιητικού υπηρεσία έχει αποφανθεί ότι η έκταση αυτή δεν είναι ιδιωτική, πρέπει να απορρίψει το αίτημα χορήγησης πιστοποιητικού ακαΐας. Και τούτο, διότι ελλείπει η αναγκαία προς έκδοση του αιτούμενου πιστοποιητικού προϋπόθεση η έκταση να είναι ιδιωτική.

 

IV. Κατόπιν των ανωτέρω, επί του τεθέντος ερωτήματος, το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (Τμήμα Δ') γνωμοδότησε ομόφωνα ότι, ανεξαρτήτως της έκβασης των αντιρρήσεων που εκκρεμούν ενώπιον της δευτεροβάθμιας Επιτροπής Επίλυσης Δασικών Αμφισβητήσεων, δεν μπορεί να χορηγηθεί το ως άνω πιστοποιητικό, διότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του νόμου για τη χορήγησή του.

 

Θεωρήθηκε

Αθήνα, 4-11-2014

Η Πρόεδρος του Τμήματος

Ο Εισηγητής