ΝΣΚ 332/1995
 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 332/1995 (18-05-1995)
Αριθμός ερωτήματος: Οίκοθεν 98216/3416/05-12-1994 Γενικής Διεύθυνσης Πολεοδομίας - Διεύθυνσης Τοπογραφικών Εφαρμογών - Τμήμα Α' του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων.
Περίληψη Ερωτήματος: Ερωτάται: Εάν η παροχή οδηγιών και διευκρινίσεων και ο έλεγχος των πράξεων των πολεοδομικών υπηρεσιών από τις Κεντρικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων έχουν αποδέκτες όλες τις υπηρεσίες είτε ανήκουν οργανικά στο Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, είτε σε οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης.
Ι. Επί του ανωτέρω ερωτήματος το Δ' Τμήμα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους γνωμοδότησε ομόφωνα ως ακολούθως:
1. Με το προεδρικό διάταγμα [ΠΔ] 178/1981 (ΦΕΚ 50/Α/1981), που εξεδόθη κατά εξουσιοδότηση των διατάξεων της παραγράφου 3 του άρθρου 61 του νόμου 947/1979 (ΦΕΚ 169/Α/1979) μεταβιβάσθηκαν στον Δήμο Πειραιώς οι αναφερόμενες σ' αυτό αρμοδιότητες πολεοδομικών εφαρμογών. Μεταξύ των διατάξεων του ως άνω προεδρικού διατάγματος περιλαμβάνονται και αυτές του άρθρου 1 παράγραφος 5, του άρθρου 5 παράγραφοι 2 και 3, ως και του άρθρου 6 παράγραφοι 1 και 2, οι οποίες ορίζουν τα εξής:
{Άρθρο 1
5. Οι κατά τις περιπτώσεις β, γ και δ της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου αρμοδιότητες, δύναται να ασκηθούν παραλλήλως και υπό της κατά τις οικείες διατάξεις αρμοδίας Πολεοδομικής Υπηρεσίας, εάν η κατά τα ανωτέρω δημοτική υπηρεσία παραλείψει την άσκηση αυτών. Εις περίπτωσιν καθ' ην αμφότερες οι υπηρεσίες επιληφθούν υποθέσεως κατ' ενάσκηση της ως άνω αρμοδιότητος την αυτήν ημέραν, κατισχύει η πράξις της αρμοδίας Πολεοδομικής Υπηρεσίας. Η παράλειψις της δημοτικής υπηρεσίας τεκμαίρεται αμαχήτως, όταν η Πολεοδομική Υπηρεσία εξέδωσε την σχετική πράξη προ της Δημοτικής Υπηρεσίας. Η σχετική πράξις της Πολεοδομικής Υπηρεσίας, κοινοποιείται πάντοτε εις την κατά τα ανωτέρω αρμοδία Δημοτική Υπηρεσία, ήτις υποχρεούται να απέχει πάσης περαιτέρω ενεργείας επί της συγκεκριμένης υποθέσεως.
Άρθρο 5
1. Ο Προϊστάμενος της ανωτέρω Τεχνικής Υπηρεσίας κατά την ενάσκηση των μεταβιβαζομένων αρμοδιοτήτων ασκεί πάσας τις κατά τις κείμενες σχετικές διατάξεις αρμοδιότητας Προϊσταμένου Γραφείου Νομομηχανικού ή Σχεδίου πόλεως ή Πολεοδομικής Αρχής και Επιθεωρητού Δημοσίων Έργων.
2. Όπου κατά την άσκηση των αυτών αρμοδιοτήτων απαιτείται γνώμη Αρχιτεκτονικής Επιτροπής, αυτή παρέχεται υπό της κατά τόπον αρμοδίας παρά τη αντίστοιχη υπηρεσία του Υπουργείου Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος, τοιαύτης.
Άρθρο 6
1. Επιφυλασσομένων των κατά τις κείμενες διατάξεις αρμοδιοτήτων των δημοτικών ή κοινοτικών αρχών επί της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου, δύναται πάντοτε ο Υπουργός Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος και ο οικείος Νομάρχης δια των υπ' αυτών οριζομένων οργάνων, να ασκήσουν επιθεώρηση της Τεχνικής Υπηρεσίας επί της υπό ταύτης ενασκήσεως των δια του παρόντος διατάγματος μεταβιβαζομένων αρμοδιοτήτων.
2. Η έκθεσις επιθεωρήσεως διαβιβάζεται πάντοτε προς το Υπουργείο Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος, τον Νομάρχη και τον Δήμαρχο, ο οποίος υποχρεούται να την ανακοινώσει εις το Δημοτικόν Συμβούλιον.}
Εξάλλου η παράγραφος 8 του άρθρου 8 του νόμου 2052/1992 (ΦΕΚ 94/Α/1992) ορίζεται ότι:
{α. Οι διατάξεις του άρθρου 8 του νόμου 3200/1955 Περί διοικητικής αποκεντρώσεως (ΦΕΚ 97/Α/1955) εφαρμόζονται αναλόγως και κατά των εκτελεστών πράξεων των δημοτικών ή κοινοτικών συμβουλίων, των δημάρχων ή προέδρων κοινοτήτων ή ετέρων οργάνων, οι οποίες αφορούν αρμοδιότητες, που ασκούνται βάσει των διατάξεων της παραγράφου 3 του άρθρου 61 του νόμου 947/1979 (ΦΕΚ 169/Α/1979) ή της παραγράφου 3 του άρθρου 29 του νόμου 1577/1985, που προστέθηκε με την παράγραφο 8 του άρθρου 13 του νόμου 1647/1986 (ΦΕΚ 141/Α/1986).
β. Σε περίπτωση που δεν εκτελεστεί η απόφαση, που εκδίδεται σε εφαρμογή της προηγούμενης παραγράφου, οι απαραίτητες διοικητικές πράξεις για τη συγκεκριμένη και μόνο υπόθεση εκδίδονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων.
γ. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, ρυθμίζονται οι περιπτώσεις, ο τρόπος, η διαδικασία, οι προθεσμίες και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της προηγούμενης περίπτωσης (β).}
Τέλος το άρθρο 8 του νόμου 3200/1955 ορίζει ότι:
{1. Κατά των αποφάσεων του Νομάρχου, επιτρέπεται εις πάντα ενδιαφερόμενον προσφυγή δια παράβασιν νόμου ενώπιον του αρμοδίου Υπουργού εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριάκοντα ημερών από της δημοσιεύσεως ή εάν η απόφασις δεν δημοσιεύεται από της κοινοποιήσεως ή άλλως αφ' ης έλαβε γνώσιν.
2. Η προσφυγή κατατίθεται εις την Νομαρχία ή το αρμόδιο Υπουργείον επί αποδείξει παρεχομένη υποχρεωτικώς εις τον προσφεύγοντα και μνημονεύουσα και τον αριθμόν πρωτοκόλλου υφ' ον καταχωρίσθηκε η προσφυγή ή αποστέλλεται ταχυδρομικώς επί αποδείξει.
3. Ο αρμόδιος Υπουργός οφείλει ν' αποφασίσει εντός 60 ημερών από της υποβολής της προσφυγής εις αυτόν.
4. Ασκηθείσης της προσφυγής δύναται να διαταχθεί υπό του Νομάρχου ή του αρμοδίου Υπουργού ή επί τριάκοντα το πολύ ημέρας αναστολή εκτελέσεως της καθ' ης η προσφυγή πράξεως. Εν τοιαύτη περιπτώσει ο Υπουργός υποχρεούται να αποφασίσει επί της προσφυγής εντός της προθεσμίας των τριάκοντα ημερών.
5. Ο Υπουργός δύναται και αυτεπαγγέλτως ν' ακυρώνει παράνομη πράξη του Νομάρχου εντός τριών μηνών από της εκδόσεώς της.}
2. Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων προκύπτει, πλην άλλων, ότι οι πράξεις των υπηρεσιών του Δήμου, που εκδίδονται στα πλαίσια της ασκήσεως των πολεοδομικών αρμοδιοτήτων του ως άνω προεδρικού διατάγματος [ΠΔ] 178/1981, δεν είναι αποκομμένες και άσχετες προς το ενδιαφέρον, τη λειτουργία και τη δράση του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων και των αντίστοιχων υπηρεσιών του, ως και ειδικότερα ότι υπόκεινται εις έλεγχο νομιμότητος τόσο κατά την προαναφερθείσα επιθεώρηση, που δύναται να αφορά είτε στη συνολική λειτουργία και δράση των πολεοδομικών υπηρεσιών του Δήμου, είτε και μόνον σε ορισμένη πράξη ή υπόθεση, όσο και κατά την διαδικασία του άρθρου 8 του νόμου 3200/1955, που εφαρμόζεται κατά τα προεκτεθέντα, αναλόγως και επί των σχετικών εκτελεστών πράξεων των υπηρεσιών αυτών. Εις τον έλεγχο αυτό περιλαμβάνεται πάσα περίπτωση παραβάσεως νόμου, συνεπώς και ο έλεγχος της πλάνης περί τα πράγματα, κατά τον οποίο ερευνάται η ύπαρξη ή μη των πραγματικών περιστατικών επί των οποίων στηρίχθηκε η ελεγχόμενη πράξη, η έρευνα της αιτιολογίας και της νόμιμης άσκησης της διακριτικής ευχέρειας ακόμη δε και η περίπτωση καταχρήσεως εξουσίας κατά την έκδοση της ελεγχόμενης πράξεως, ήτοι η τυχόν επιδίωξη σκοπού αλλότριου του ηθελημένου από τον εφαρμοστέο κανόνα δικαίου. Ο έλεγχος των πράξεων αυτών γίνεται είτε αυτεπαγγέλτως είτε κατόπιν αιτήσεως παντός ενδιαφερομένου και δύναται να έχει ως αποτέλεσμα την ακύρωση της ελεγχόμενης πράξεως. Για την αποτελεσματικότητα δε του ελέγχου αυτού με εκτέλεση της σχετικής αποφάσεως του Υπουργού, ρητώς προβλέπεται ότι σε περίπτωση που οι αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου δεν προβαίνουν στην εκτέλεση της συγκεκριμένης αποφάσεως του Υπουργού, οι απαραίτητες για την υλοποίηση της αποφάσεως αυτής διοικητικές πράξεις εκδίδονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων.
Σύμφυτος με τον ανωτέρω έλεγχο είναι η υπό μορφήν εγκυκλίων κ.λ.π. παροχή οδηγιών και διευκρινήσεων (βλέπε γνωμοδότηση 52/1993 ΝΣΚ), με τις οποίες καθορίζεται γενικότερα ο τρόπος ενεργείας επί ορισμένων θεμάτων ή αποδίδεται ορισμένη έννοια σε διάταξη νόμου ή γνωστοποιείται γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους ή ανακοινώνεται απόφαση των δικαστηρίων.
3. Με βάση τα ανωτέρω, το Τμήμα έχει την γνώμη ότι η παροχή οδηγιών και διευκρινήσεων και ο έλεγχος των πράξεων των πολεοδομικών υπηρεσιών από τις Κεντρικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων έχουν αποδέκτες όλες τις υπηρεσίες είτε ανήκουν οργανικά στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, είτε όχι.
Θεωρήθηκε
Αθήνα, 24-05-1995
Ο Προεδρεύων
Ο Εισηγητής