ΝΣΚ 893/1989
 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Νομικό Συμβούλιο του Κράτους 893/1989 (07-12-1989)
Σχετικά με το υπ' αριθμόν 69684/5257/1989 ερώτημά σας, που αναφέρεται στην αρμοδιότητα των Επιτροπών Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου (ΕΠΑΕ) στην περιοχή του Δήμου Κηφισιάς, η γνώμη μας είναι η ακόλουθη:
Ι. Με τα από 12-02-1982 (ΦΕΚ 180/Δ/1982) και 20-10-1983 (ΦΕΚ 694/Δ/1983) προεδρικά διατάγματα χαρακτηρίστηκαν ως παραδοσιακά τμήματα του Δήμου Κηφισιάς. Τα τμήματα αυτά επεκτάθηκαν με το από 28-09-1987 προεδρικό διάταγμα (ΦΕΚ 1035/Δ/1987), στο άρθρο 2 του οποίου ορίζεται ότι για οποιαδήποτε οικοδομική εργασία στο παραδοσιακό τμήμα του Δήμου Κηφισιάς απαιτείται έγκριση από την Επιτροπή Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου (ΕΠΑΕ).
Εξάλλου με την υπ' αριθμόν 44816/11896/1982 του Υπουργού Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος (ήδη Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων), που εκδόθηκε κατ' επίκληση των άρθρων 79 και 80 του Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού 1973 και της υπ' αριθμόν 13905/72/1982 των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης και Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος, όπως αυτή τροποποιήθηκε με την υπ' αριθμόν 24712/1240/1982, ορίστηκε ότι για την χορήγηση οποιασδήποτε οικοδομικής αδείας κατεδάφισης, ανέγερσης, επισκευής κ.λ.π. στο παραδοσιακό τμήμα της Κηφισιάς οι σχετικές μελέτες θα παραπέμπονται στην Επιτροπή Ενασκήσεως Αρχιτεκτονικού Ελέγχου (ΕΕΑΕ) της Διεύθυνσης Οικισμού Αθηνών (δευτεροβάθμια), η απόφαση δε αυτή τροποποιήθηκε με την υπ' αριθμόν 50158/2951/1986, με την οποία ορίστηκε ότι για την χορήγηση οποιασδήποτε οικοδομικής άδειας στην περιοχή του Δήμου Κηφισιάς οι σχετικές μελέτες θα παραπέμπονται στην Επιτροπή Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου της Διεύθυνσης Οικισμού Αθηνών (δευτεροβάθμια) γιατί η περιοχή είναι ιδιαίτερης σημασίας.
Περαιτέρω κατ' εφαρμογή του άρθρου 3 παράγραφος 3 του νόμου 1577/1985 Γενικός Οικοδομικός Κανονισμός 1985 εκδόθηκε η υπ' αριθμόν 31252/1530/1987 κοινή υπουργική απόφαση των Υπουργών Προεδρίας της Κυβερνήσεως, Εσωτερικών και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, (ΦΕΚ 482/Δ/1987) Σύσταση, σύνθεση και λειτουργία Επιτροπών Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου, (τροποποιηθείσα και συμπληρωθείσα μεταγενεστέρως με τις υπ' αριθμούς 2697/1297/1988, 51871/1053/1988 και 28743/364/1989), με την οποία ορίστηκε (άρθρο 1 παράγραφος 6) ότι η Πρωτοβάθμια Επιτροπή Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου ασκεί έλεγχο:
{α) Για μερική ή ολική κατεδάφιση, επισκευή, προσθήκη και κάθε είδους οικοδομική εργασία για κτίρια που βρίσκονται σε ιστορικά κέντρα πόλεων, σε παραδοσιακούς οικισμούς ή παραδοσιακά κτίρια που έχουν κηρυχθεί διατηρητέα με απόφαση του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων. Ο έλεγχος σε αυτές τις περιπτώσεις είναι αναγκαίος ακόμα και για κατασκευές ή εργασίες που δεν απαιτείται έκδοση οικοδομικής άδειας.
β) ...}
για δε την αρμοδιότητα της δευτεροβάθμιας Επιτροπής Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου προβλέφτηκε άρθρο 2 παράγραφος 6 ότι η επιτροπή αυτή ασκεί έλεγχο στις παρακάτω περιπτώσεις:
{α) Για κατασκευές που παραπέμπονται από τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων προκειμένου να προστατευθεί το φυσικό ή το δομημένο περιβάλλον.
β) Για κατασκευές που παραπέμπονται από τις πρωτοβάθμιες Επιτροπές Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου, εάν θεωρηθούν μείζονος ή υπερτοπικής σημασίας.
γ) Για περιπτώσεις ένστασης κατά της απόφασης της πρωτοβάθμιας Επιτροπής Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου.
δ) Για κτίρια - τύπους που θα τύχουν πολλαπλής εφαρμογής στην περιοχή αρμοδιότητας της δευτεροβάθμιας Επιτροπής Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου (λυόμενα, προκατασκευασμένα, ξύλινα περίπτερα κ.λ.π.). Η έγκριση αυτή δεν αναιρεί την απαίτηση έγκρισης από την πρωτοβάθμια Επιτροπή Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου για κάθε συγκεκριμένη εφαρμογή του κτιρίου - τύπου.
ε) Για την αξιολόγηση των μελετών που υποβάλλονται στη Διεύθυνση Οικισμού μετά από σχετική προκήρυξη σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 παράγραφος 2 του νόμου 1512/1985.}
ΙΙ. Η τελευταία αυτή κοινή Υπουργική απόφαση, που εκδόθηκε κατά τα εκτεθέντα σε εκτέλεση του νεωτέρου νόμου 1577/1985 ρύθμισε κατά τη γνώμη μας την αρμοδιότητα των πρωτοβαθμίων και δευτεροβαθμίων Επιτροπών Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου, αποκλειστικά και εξαντλητικά και συνεπώς με αυτήν καταργήθηκαν οι αντίθετες διατάξεις της ως άνω 13905/72/1982 κοινής υπουργικής απόφασης, όπως είχε τροποποιηθεί. Συνεπώς πρέπει να θεωρηθούν μη ισχύουσες οι υπ' αριθμούς 44816/11896/1982 και 50158/2951/1986 αποφάσεις του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων που προέβλεπαν την αρμοδιότητα της δευτεροβάθμιας Επιτροπής Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου για ολόκληρη την περιοχή του Δήμου Κηφισιάς, δοθέντος, ότι στηρίζονται σε καταργηθείσες διατάξεις, ενώ η νεωτέρα ως άνω κοινή Υπουργική απόφαση δεν προβλέπει τέτοια αρμοδιότητα του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, ο οποίος μπορεί να παραπέμπει συγκεκριμένες μόνο κατασκευές στη δευτεροβάθμια Επιτροπή Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου, προκειμένου να προστατευθεί το φυσικό ή δομημένο περιβάλλον. Πέραν τούτου είναι κατά τη γνώμη μας αμφίβολο αν οι επίμαχες αποφάσεις είχαν και πριν από την 31252/1530/1987 κοινή υπουργική απόφαση νόμιμο έρεισμα, αφού ούτε στις επικαλούμενες απ' αυτές διατάξεις του Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού 1973 και του Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού 1985 στηρίζονταν, αλλά ούτε και στις ως άνω υπ' αριθμούς 13905/72/1982 και 24712/1240/1982 κοινές υπουργικές αποφάσεις μπορούν να βασιστούν, γιατί όπως προκύπτει από το άρθρο 4 παράγραφος 4 της τελευταίας απ' αυτές ο Υπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων μπορούσε να παραπέμψει στην δευτεροβάθμια Επιτροπή Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου συγκεκριμένες περιπτώσεις και όχι να θεσπίσει κατά τρόπον γενικόν την αρμοδιότητα της Επιτροπής Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου Αθηνών για ορισμένο οικισμό. Άλλωστε η με τις επίμαχες ως άνω αποφάσεις ρύθμιση της αρμοδιότητας της δευτεροβάθμιας Επιτροπής Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου φέρει κανονιστικό χαρακτήρα, που επέβαλλε για την κατά νόμο ύπαρξή τους τη δημοσίευσή τους στην Εφημερίδα της κυβερνήσεως, πράγμα το οποίο δεν προκύπτει ότι έγινε.
ΙΙΙ. Ενόψει των εκτεθέντων φρονούμε ότι από το ως άνω από 28-09-1987 προεδρικό διάταγμα, που πρέπει να θεωρηθεί ότι παραπέμπει στην ισχύουσα ως άνω υπ' αριθμόν 31252/1530/1987 κοινή υπουργική απόφαση, προκύπτει ότι για κάθε οικοδομική εργασία του παραδοσιακού τμήματος της Κηφισιάς απαιτείται έγκριση της οικείας πρωτοβάθμιας Επιτροπής Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου και κατ' ένσταση της δευτεροβάθμιας όμοιας. Για το εκτός του παραδοσιακού τμήμα της Κηφισιάς τέτοια έγκριση δεν απαιτείται καταρχήν, με βάση τις επίμαχες ως άνω αποφάσεις, μπορεί όμως οι κατασκευές του τμήματος αυτού να παραπεμφθούν στην αρμόδια δευτεροβάθμια Επιτροπή Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Ελέγχου από τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, σύμφωνα με το άρθρο 2 της παραπάνω κοινής Υπουργικής απόφασης προκειμένου να προστατευθεί το φυσικό ή το δομημένο περιβάλλον.
ΙV. Τέλος, έχουμε τη γνώμη, ότι, αν γίνουν δεκτές οι ως άνω απόψεις μας ως προς το κύρος των επίμαχων Υπουργικών αποφάσεων, ενδείκνυται ωστόσο για την άρση αμφισβήτησης και συγχύσεως που θα δημιουργούσε η ύπαρξή τους, να καταργηθούν ως τυπικά για το μέλλον με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων.
Ο Νομικός Σύμβουλος Διοίκησης