ΣτΕ 969/1998
 Περιεχόμενα |  Προηγούμενο |  Επόμενο |
|
Αριθμός 969/1998
Το Συμβούλιο της Επικρατείας
Ολομέλεια
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριο της στις 14-11-1997 με την εξής σύνθεση: Β. Μποτόπουλος, Πρόεδρος, Φ. Κατζούρος, Λ. Οικονόμου, Η. Παπαγεωργίου, Π. Χριστόφορος, Μ. Βροντάκης, Θ. Χατζηπαύλου, Φ. Στεργόπουλος, Γ. Σταυρόπουλος, Σ. Καραλής, Δ. Κωστόπουλος, Κ. Μενουδάκος, Ε. Γαλανού, Γ. Ανεμογιάννης, Π.Ν. Φλώρος, Φ. Αρναούτογλου, Π. Πικραμμένος, Ν. Σκλίας, Α. Θεοφιλοπούλου, Θ. Παπαευαγγέλου, Ε. Δαρζέντας, Δ. Πετρούλιας, Ν. Ρόζος, Α. Ράντος, Δ. Μπριόλας, Ε. Δανδουλάκη, Ν. Μαρκουλάκης, Σύμβουλοι, Π. Κοτσώνης, Δ. Μακρής, Πάρεδροι, Γραμματέας ο Φ. Καμπάνης.
Για να δικάσει την από 14-03-1990 αίτηση:
της ανώνυμης εταιρίας με την επωνυμία Ανώνυμος Γενική Εταιρία Τσιμέντων ΗΡΑΚΛΗΣ, που εδρεύει στη Λυκόβρυση Αττικής, οδός Σοφοκλή Βενιζέλου 49-51, η οποία παρέστη με τους δικηγόρους: 1. Δέσποινα Ιακωβίδου - Πολύζου (Αριθμός Μητρώου 7138) και 2. Δημήτρη Καραγκούνη (Αριθμός Μητρώου 8519), που τους διόρισε με το υπ' αριθμόν 3320/1996 ειδικό πληρεξούσιο της συμβολαιογράφου Αθηνών Θεώνης Καφίρη - Αθανασίου και το υπ' αριθμόν 3561/1996 πληρεξούσιο της ίδιας συμβολαιογράφου, αντιστοίχως,
και των παρεμβαινόντων:
α. Πέτρου Αλεξάνδρου Δαμίγου, κατοίκου Κερατσινίου, οδός Μικράς Ασίας 107,
β. Ελευθερίας χήρας Ιωάννου Δαμίγου, κατοίκου Φηρών Θήρας και
γ. Αικατερίνης χήρας Νικολάου Δαμίγου, το γένος Καταμανίδη, κατοίκου Πειραιώς, οδός Ζέας 71, οι οποίοι δεν παρέστησαν,
κατά του Υπουργού Πολιτισμού, ο οποίος παρέστη με τον Θ. Θεοφανόπουλο, Σύμβουλο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
Η πιο πάνω αίτηση εισάγεται στην Ολομέλεια του Δικαστηρίου, κατόπιν της από 29-06-1990 πράξης του Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, λόγω της σπουδαιότητας της, σύμφωνα με το άρθρο 14 παράγραφος 2 εδάφιο α του προεδρικού διατάγματος 18/1989.
Με την αίτηση αυτή οι αιτούντες επιδιώκουν να ακυρωθούν οι ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Α1/Φ21/563/18/1989, ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Α1/Φ21/46975/1880/1988 και ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Α1/Φ21/1580/45/1989 αποφάσεις του Υπουργού Πολιτισμού και κάθε άλλη σχετική πράξη ή παράλειψη της Διοικήσεως.
Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως του Εισηγητή, Σύμβουλου Θ. Χατζηπαύλου.
Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε τους πληρεξούσιους της αιτούσας εταιρίας, οι οποίοι ανάπτυξαν και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους ακυρώσεως και ζήτησαν να γίνει δεκτή η αίτηση και τον αντιπρόσωπο του Υπουργού, ο οποίος ζήτησε την απόρριψή της.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση, το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του Δικαστηρίου και
Αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα
Σκέφθηκε κατά το νόμο
1. Επειδή, για την άσκηση της κρινόμενης αιτήσεως, η οποία λόγω της σημασίας της, εισάγεται από τον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας ενώπιον της Ολομέλειας του Δικαστηρίου, έχουν καταβληθεί τα νόμιμα τέλη και το παράβολο (διπλότυπα 2838427/-8/1990 Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας Δικαστικών Εισπράξεων Αθηνών, ειδικά έντυπα παραβόλου Α. 1466850, 3322838/90).
2. Επειδή, με την αίτηση αυτή ζητείται η ακύρωση των ακολούθων πράξεων:
1. της υπ' αριθμόν ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Α1/Φ21/46975/1880/1988 αποφάσεως της Υπουργού Πολιτισμού <Χαρακτηρισμός περιοχών λατομείων Καλντέρας Θήρας ως αρχαιολογικών χώρων (ΦΕΚ 833/Β/1988), με την οποία κηρύχθηκαν ως αρχαιολογικοί χώροι, μεταξύ άλλων, οι περιοχές των λατομείων Καλντέρας στη θέση Φτέλλος και στη θέση των ορυχείων Καραγιώργη. Οι περιοχές αυτές προσδιορίζονται στην απόφαση αυτή με ζεύγη καρτεσιανών συντεταγμένων σε χάρτες της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού (9.1, 9.2, 9.3, 9.4 και 8.1, 8.2, 8.3, 8.4, 8.5 αντιστοίχως).
2. Της υπ' αριθμόν ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Α1/Φ21/1580/45/1989 αποφάσεως της Υπουργού Πολιτισμού Διόρθωση συντεταγμένων περιοχής κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου ορυχείου Καραγιώργη (ΦΕΚ 791/Β/1989), με την οποία έγινε διόρθωση της πιο πάνω αποφάσεως ως προς την οριοθέτηση της περιοχής αρχαιολογικού χώρου του ορυχείου Καραγιώργη. Ειδικότερα, η περιοχή αυτή οριοθετείται ήδη ως συνεχόμενη στην περιοχή των ορυχείων της θέσης Φτέλλος με νέα ζεύγη καρτεσιανών συντεταγμένων (9.1, 9.2, 9.5, 9.6, 9.7).
3. Της υπ' αριθμόν ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Α1/Φ21/563/18/1989, αποφάσεως του Υπουργού Πολιτισμού, με την οποία ο εν λόγω Υπουργός εμμένει στην ισχύ των πιο πάνω αποφάσεων και ορίζει ότι δεν επιτρέπεται οποιαδήποτε οικοδομική δραστηριότητα και λατόμευση στους παραπάνω χώρου.
3. Επειδή, στη δίκη παρεμβαίνουν με το από 17-06-1997 κοινό δικόγραφο προς υποστήριξη της κρινόμενης αιτήσεως οι Πέτρος Δαμίγος, Ελευθερία Δαμίγου και Αικατερίνη Δαμίγου. Κατά τη συζήτηση όμως της υποθέσεως στο ακροατήριο οι παρεμβαίνοντες δεν παρέστησαν με πληρεξούσιο δικηγόρο, ούτε εμφανίσθηκαν στο ακροατήριο για να δηλώσουν ότι εγκρίνουν την άσκηση της παρεμβάσεως, ενώ, εξάλλου, δεν προσκομίσθηκε έως τη συζήτηση συμβολαιογραφική πράξη παροχής πληρεξουσιότητας για τη νομιμοποίηση του δικηγόρου που υπογράφει την παρέμβαση. Συνεπώς, η παρέμβαση αυτή πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη προεχόντως σύμφωνα με το άρθρο 27 του προεδρικού διατάγματος 18/1989 Κωδικοποίηση διατάξεων νόμων για το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΦΕΚ 8/Α/1989).
4. Επειδή, η αιτούσα εταιρία φέρεται ως ιδιοκτήτρια ακινήτου το οποίο βρίσκεται στο αρχαιολογικό χώρο των ορυχείων Καραγιώργη όπως ο χώρος αυτός οριοθετήθηκε μετά τη διόρθωση που έγινε με τη δεύτερη από τις προσβαλλόμενες αποφάσεις. Συνεπώς η πρώτη προσβαλλόμενη απόφαση, η οποία δεν αφορά την αιτούσα, προσβάλλεται απαραδέκτως, λόγω ελλείψεως εννόμου συμφέροντος.
5. Επειδή, η πράξη με την οποίαν ένας χώρος κηρύσσεται ως αρχαιολογικός έχει ως συνέπεια την υπαγωγή του χώρου αυτού στο νομοθετικό καθεστώς που ισχύει για τους αρχαιολογικούς χώρου. Η προθεσμία της αιτήσεως ακυρώσεως για την προσβολή της πράξεως αυτής αρχίζει για μεν τους τρίτους από της δημοσιεύσεως της, για δε τους αμέσως ενδιαφερόμενους από της κοινοποιήσεως ή της γνώσεως. Μειοψήφησε ο Σύμβουλος Ν. Ρόζος, κατά τη γνώμη του οποίου η εν λόγω πράξη έχει κανονιστικό χαρακτήρα και συνεπώς η προθεσμία της αιτήσεως ακυρώσεως αρχίζει για όλους από της δημοσιεύσεως της.
6. Επειδή στην προκειμένη περίπτωση η αιτούσα εταιρία γνώριζε το περιεχόμενο της δεύτερης από τις προσβαλλόμενες αποφάσεις τουλάχιστον από τις 18-04-1989, όταν υπέβαλε στον Υπουργό Πολιτισμού σχετική αίτηση θεραπείας και από τότε, αφού ληφθεί υπόψη και η τριακονθήμερη διακοπή της προθεσμίας που προκάλεσε η άσκηση της αίτησης θεραπείας, προσήλθε πριν από την άσκηση της κρινομένης αίτησης (14-03-1990) η εξηκονθήμερη προθεσμία της αιτήσεως ακυρώσεως. Συνεπώς, ως προς τη δεύτερη από τις προσβαλλόμενες αποφάσεις, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί ως εκπρόθεσμη. Εξ άλλου ως απαράδεκτοι πρέπει να απορριφθούν και οι λόγοι ακυρώσεως που στρέφονται κατά της εν λόγω απαραδέκτως προσβαλλομένης αποφάσεως.
7. Επειδή, ως προς την τρίτη από τις προσβαλλόμενες αποφάσεις, η ρήτρα που έχει περιληφθεί σ' αυτήν ότι δεν επιτρέπεται οποιαδήποτε οικοδομική δραστηριότητα και λατόμευση στους πιο πάνω αρχαιολογικούς χώρους δεν έχει την έννοια ότι επιβάλλεται γενική και εκ των προτέρων απαγόρευση δομήσεως, αλλά παραπέμπει, κατά το εννοιολογικό της περιεχόμενο, στους περιορισμούς που επιβάλλει το άρθρο 50 του κωδικοποιημένου νόμου [Ν] 5351/1932, αποτελούσα έντονη υπόμνηση στους ενδιαφερόμενους ότι για κάθε μελλοντική εκτέλεση ορισμένου έργου στους παραπάνω χώρους απαιτείται σχετική άδεια του Υπουργού Πολιτισμού, η οποία εκδίδεται κατ' εφαρμογή του ανωτέρω άρθρου 50 του κωδικοποιημένου νόμου [Ν] 5351/1932 ενόψει τους συγκεκριμένου οικοδομικού έργου και μετά από εκτίμηση της βλάβης, η οποία ενδέχεται να προκληθεί στα αρχαία από την εκτέλεσή του. Υπό την έννοια αυτήν η πιο πάνω ρήτρα δεν έχει εκτελεστό χαρακτήρα, διότι δεν συνεπάγεται έννομες συνέπειες για την αιτούσα και συνεπώς η κρινόμενη αίτηση, κατά το μέρος της που στρέφεται ειδικώς κατά της ρήτρας αυτής, καθώς και οι λόγοι ακυρώσεως που στρέφονται κατ' αυτής, πρέπει να απορριφθούν ως απαράδεκτοι. Έχει όμως εκτελεστό χαρακτήρα η εν λόγω προσβαλλόμενη απόφαση κατά το μέρος που εμμένει στην ισχύ των προηγουμένων υπουργικών αποφάσεων, καθόσον εκδόθηκε μετά από αυτοψία και νέα έρευνα της υποθέσεως. Συνεπώς, κατά το μέρος αυτό, και καθόσον αφορά το ακίνητο της αιτούσης, η κρινόμενη αίτηση, η οποία ασκείται εμπροθέσμως και με έννομο συμφέρον, είναι τυπικά δεκτή και πρέπει να εξετασθεί περαιτέρω κατ' ουσίαν.
8. Επειδή, κατά την αιτιολογία της παραδεκτώς προσβαλλομένης αποφάσεως η κήρυξη ως αρχαιολογικών των μνημονευόμενων χώρων επιβάλλεται για λόγους προστασίας των διάσπαρτων αρχαίων λειψάνων, όσων έχουν διασωθεί, που αποτελούν σημαντικά τεκμήρια της ανθρώπινης παρουσίας της προϊστορικής κοινωνίας της Θήρας. Η αιτιολογία αυτή είναι νόμιμη και επαρκής και βρίσκει έρεισμα στα στοιχεία του φακέλου και ειδικότερα στην υπ' αριθμόν 32/1989 γνώμη του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, η οποία αναφέρεται στο προοίμιο της προσβαλλομένης αποφάσεως. Συνεπώς πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος ο περί του αντιθέτου λόγος ακυρώσεως. Εξ άλλου η ανωτέρω αιτιολογία δεν κλονίζεται, όπως αβασίμως ισχυρίζεται η αιτούσα, από το μεταγενέστερο υπ' αριθμόν 1963/1996 έγγραφο του Προϊσταμένου της ΚΑ' Εφορείας Προϊστορικών - Κλασσικών Αρχαιοτήτων Κυκλάδων με το οποίο ο εν λόγω Προϊστάμενος εισηγείται την επανεξέταση της υποθέσεως από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, δοθέντος άλλωστε ότι οι απόψεις του εν λόγω Προϊσταμένου επέσυραν τις έντονες επικρίσεις της Προϊσταμένης του αρχής ως αβάσιμες (βλέπε το υπ' αριθμόν 23700/1150/96 έγγραφο του Προϊσταμένου της Διευθύνσεως Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων που υπογράφει εντολή Υπουργού).
9. Επειδή, περαιτέρω ο λόγος ακυρώσεως με τον οποίον προβάλλεται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση αλλά και το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο δεν έλαβαν υπόψη το πόρισμα της Επιτροπής που συστάθηκε ειδικώς για τη διενέργεια της αυτοψίας, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος, διότι τέτοιο πόρισμα δεν συντάχθηκε, αλλά τα μέλη της εν λόγω Επιτροπής εξέθεσαν προφορικώς τις απόψεις τους κατά τη σχετική συνεδρίαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου.
10. Επειδή, τέλος, η πράξη με την οποία ένας χώρος κηρύσσεται ως αρχαιολογικός έχει απλώς ως συνέπεια ότι επισύρει την υποχρέωση των ιδιοκτητών να ζητούν, πριν από την εκτέλεση οποιουδήποτε έργου στο ακίνητό τους, τη σχετική άδεια του Υπουργού Πολιτισμού. Συνεπώς η πράξη αυτή δεν αντίκειται στις συνταγματικές διατάξεις που προστατεύουν την ιδιοκτησία και πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος ο λόγος ακυρώσεως με τον οποίο προβάλλεται ότι με την προσβαλλόμενη απόφαση δεσμεύεται υπέρμετρα η ιδιοκτησία της αιτούσης, κατά παράβαση του Συντάγματος.
11. Επειδή, επομένως, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί, καθώς και η παρέμβαση.
Δια ταύτα
Απορρίπτει την αίτηση
Διατάσσει την κατάπτωση του παραβόλου.
Απορρίπτει την παρέμβαση.
Επιβάλλει τη δικαστική δαπάνη του Δημοσίου ανερχόμενη σε 14.000 δραχμές στην αιτούσα εταιρία και στους παρεμβαίνοντες συμμέτρως.
Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 21-11-1997 και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 06-04-1998.